ၿငိမ္းေ၀
(ဆရာႀကီးမင္းသု၀ဏ္ အသက္ ၁၀၀ ျပည့္ အမွတ္တရ ဂုဏ္ျပဳေဆာင္းပါး)
(က)
ေခတ္စမ္းစာဆိုႀကီး “မင္းသု၀ဏ္”ကို ကဗ်ာဆရာ၊ ၀တၳဳေရးဆရာ၊ ဘာသာေဗဒ ဆရာတဦးအေန ႏွင့္ က်ေနာ္သိပါသည္။ သို႔ေသာ္ စာေပေ၀ဖန္ေရးဆရာတဦးအေနႏွင့္ မူက်ေနာ္မသိ။
[မင္းသု၀ဏ္၏ “ျမန္မာ စာအုပ္ ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ား” စာအုပ္]
မင္းသု၀ဏ္၏ “ျမန္မာ စာအုပ္ ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ား” စာအုပ္
၂၀၀၉ ခု ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္က်ေရာက္မည့္ ဆရာႀကီးမင္းသု၀ဏ္၏ ေမြးေန႔ ရာျပည့္ အထိမ္း အမွတ္ ဂုဏ္ျပဳေဆာင္းပါးတပုဒ္ေရးရန္စဥ္းစားေသာအခါ ကိုယ္ဖတ္ၿပီးခဲ့သမွ် ဆရာႀကီး၏စာအုပ္မ်ားကို ျပန္ ၿပီး စဥ္းစားရပါသည္။ ၿပီးေတာ့ကိုယ္ မဖတ္ရေသးသည့္ ဆရာႀကီး၏စာအုပ္မ်ားကိုလည္း လက္လွမ္းမီရာ ရွာေဖြၿပီး ဖတ္ရပါသည္။ ထိုအခါ ဆရာႀကီးမင္းသု၀ဏ္၏ “ျမန္မာစာအုပ္ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ား” စာအုပ္ကို က်ေနာ္ ေတြ႔ရ ဖတ္ရ၏။ ထိုအခါၾကမွသာ ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္မွာ စာေပေ၀ဖန္ေရးဆရာ တဦးလည္းျဖစ္သည္ကို က်ေနာ္သိရ၏။ ေက်နပ္ဂုဏ္ယူမိပါသည္္။
အမွန္တကယ္အားျဖင့္ဆိုလ်င္ ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္၏ ေမြးေန႔ရာျပည့္ဂုဏ္ျပဳ ေဆာင္းပါးေရးရန္ ေရးစရာ အေၾကာင္းအရာမ်ား တပုံတပင္ႀကီးရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္က တခါတရံ စာအုပ္ေ၀ဖန္ေရး ေဆာင္းပါး မ်ားေရးရန္ စိတ္အားထက္သန္သူျဖစ္သျဖင့္ ဆရာႀကီး၏ စာအုပ္ေ၀ဖန္ေရးစာအုပ္ကိုေတြ႔သည္ ဆိုလ်င္ပဲ၊ ဤစာအုပ္ကိုပင္ ေ၀ဖန္စာေရးၿပီး ဆရာႀကီးအားဂုဏ္ျပဳပူေဇာ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ရ၏။
က်ေနာ္က စာအုပ္ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ားေရးလ်င္ “ဖတ္ညႊန္းလည္း မက၊ ေ၀ဖန္ေရးလည္းမက်”သည့္နည္းကို ႏွစ္ သက္ပါသည္။ သို႔မွသာကိုယ့္၀န္ကိုယ့္အားႏွင့္လည္းမွ်ၿပီး မူရင္းစာအုပ္၏ အာေဘာ္ကိုလည္းမထိခိုက္ေစဘူး ဟုယူဆမိ၏။ စာအုပ္မ်ားကိုဖတ္ကာ တျခားစာဖတ္သူမ်ားကို ဗဟုသုတႏွင့္ရသ တဆင့္မွ်ေ၀လိုသည့္ ဆႏၵ၊ စာအုပ္အေပၚမိမိ၏ ပုဂၢလိကအျမင္အယူအဆကိုလည္းတင္ျပလိုသည့္ဆႏၵရိွသည့္အတြက္ စာအုပ္ ေ၀ဖန္ ေရးမ်ားကိုေရးျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္၏ စာအုပ္ေ၀ဖန္ေရးနည္းနာမ်ားကို စိတ္၀င္ စားမိ၏။
သည္ေနရာတြင္ စာအုပ္ေ၀ဖန္ေရးဆရာတခ်ိဳ႕မွာ၊ မိမိကၽြမ္း၀င္ႏွံ႕စပ္ရာနယ္ပယ္ကို အေျခခံသည့္ စာအုပ္မ်ား ကိုသာ ေဇာင္းေပးၿပီးေရြးခ်ယ္ေရးသားၾကသည္ကိုေတြ႕ဖူး၏။ ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္သည္ မည္သည့္ စာအုပ္ မ်ားကိုေရြးခ်ယ္ ေ၀ဖန္ခဲ့သနည္း။ ဆရာႀကီးမင္းသု၀ဏ္၏ စာအုပ္ေ၀ဖန္ေရးနည္းနာမွာ အဘယ္နည္း။ က်ေနာ္တို႔ အေလးအနက္ထားေလ့လာရန္ လိုအပ္ပါလိမ့္မည္။
(ခ)
ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္၏ “ျမန္မာစာအုပ္ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ား” စာအုပ္ေဆာင္းပါးစဥ္(၁)မွာ “လြတ္လပ္ေရး၏ ရဲေဘာ္”ျဖစ္၏။ ဤေခါင္းစဥ္၏ေအာက္ကေဆာင္းပါးကိုဖတ္ေတာ့ ေဆာင္းပါးအစမွအဆံုး ႏိုင္ငံေရး စကား လံုးႏွင့္ႏိုင္ငံေရးကိစၥတခုမွ်မေတြ႔ရ။ ဆရာႀကီးက ဤေဆာင္းပါးတြင္“သိပၸံေမာင္၀”၏ “ေခတ္စမ္းစာေပ အေထြေထြ” စာအုပ္ကို ေ၀ဖန္ထားျခင္းျဖစ္၏။ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္၀န္းက်င္ ျမန္မာပညာတတ္လူငယ္တစုႏွင့္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္အတြင္း အျပင္စာေပပညာရွင္မ်ား၊ ျမန္မာစာေပဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႀကိဳးပမ္းမူမ်ားကို ေဖၚျပ ထားသည့္ စာအုပ္ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္၏ ေ၀ဖန္စာထဲတြင္ စာေပကိစၥမွအပ တျခားႏိုင္ငံ ေရးကိစၥမ်ားလံုး၀မပါပါ။ သို႔ေသာ္ စာဖတ္သူက အလိုလိုမေျပာဘဲႏွင့္သိလာရသည့္အခ်က္မွာ ကိုလိုနီေခတ္ ေႏွာင္းပိုင္း လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈတိုက္ပြဲစဥ္ႀကီးတခုလံုး၏ အခက္အလက္တခုမွာ ျမန္မာစာေပ လြတ္လပ္ စြာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈျဖစ္သည့္ အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စာေပေဆာင္းပါး သက္သက္ျဖစ္သည့္တိုင္ ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္က ႏိုင္ငံေရးေခါင္းစဥ္တခုကို ေကာက္ၿပီးတပ္ခဲ့၏။
စာအုပ္ေ၀ဖန္ေရးေဆာင္းပါးေရးရန္စိတ္ထက္သန္ေနခဲ့သည့္ က်ေနာ့္အတြက္ ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္ ၏ ေဆာင္းပါးေခါင္းစဥ္တပ္ပံုကို ေတြ႔ၿပီးေက်နပ္အားတက္ရ၏။ ဤသို႔ေခါင္းစဥ္တပ္ပံုမွာ ေ၀ဖန္သူ၏ဆႏၵကို ေဖၚျပရာေရာက္ၿပီး စာအုပ္၏အာေဘာ္ကိုလည္း ကိုယ္စားျပဳ ႏိုင္သည္ဟု က်ေနာ္ ယူဆမိ၏။
ဤေဆာင္းပါးတြင္ အဓိကအားျဖင့္ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္၀န္းက်င္က ေခတ္စမ္းစာေပလႈပ္ရွားမႈအေၾကာင္း မီးေမာင္း ထိုးျပ၏။ ေခတ္စမ္းစာေပလႈပ္ရွားမႈကို ဦးေဆာင္ခဲ့သူမ်ား၊ ဦးေဆာင္ခဲ့ပံုမ်ား၊ ေခတ္စမ္းစာေပ၏ ရည္ရြယ္ ခ်က္၊ ေခတ္စမ္းစာေပ၏ စာေပသေဘာတရားႏွင့္နည္းနာမ်ား အစရွိသျဖင့္ ေခတ္စမ္းစာေပ၏ ဒု ႏွင့္ ေဇာက္ ကို အက်ဥ္းခ်ဳံးၿပီးေရး၏။ “ေခတ္စမ္းစာေပ”ဘာ့ေၾကာင့္ေပၚေပါက္ခဲ့ရသနည္း။ ေခတ္စမ္းစာေပသည္ မည္ကဲ့ သို႔ ရုန္းကန္လွဳပ္ရွားတည္ေဆာက္ခဲ့ရသနည္း။ ထိုေခတ္ကလူတခ်ိဳ႕က ေခတ္စမ္းစာေပအေပၚသေဘာထား ဘယ္လိုရိွခဲ့သနည္း အစရွိသည့္ “ ေခတ္စမ္းစာေပ လႈပ္ရွားမႈ” ရင္ဆိုင္ခဲ့ရသည့္ စိမ္ေခၚခ်က္မ်ားကိုဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္က ေကာက္ႏုတ္ေရြးခ်ယ္ၿပီးမီးေမာင္းထိုးျပေလသည္။
မာတိကာကိုဖတ္ရင္းက ေဆာင္းပါးတခ်ိဳ႕ကိုေက်ာ္ကာ “ကြဲျပားသည့္အထဲက တူညီခ်က္” ေဆာင္းပါးကို က်ေနာ္ဖတ္မိသည္။ က်ေနာ္ယံုၾကည္စိတ္၀င္စားသည့္ “ဗဟု၀ါဒ” အယူအဆႏွင့္ကိုက္ညီေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ ၏။ ေဆာင္းပါးကိုဖတ္ၾကည့္ေတာ့ ပိုၿပီးေက်နပ္ရျပန္သည္။ ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္က စာေရးသူ တခ်ိဳ႕ စုေပါင္းေရးသားထုတ္ေ၀သည့္ “ရခိုင္ညႊန္႔ဖူး” စာအုပ္ကိုေ၀ဖန္ထားျခင္းျဖစ္၏။
ျမန္မာစကားျဖစ္ေသာ္လည္း ေနရာေဒသကြဲသည့္အခါ အဓိပၸာယ္မကြဲသည့္တိုင္ အသံထြက္မ်ားကြဲျပားသြား သည္ကို ဆရာႀကီးက ေထာက္ျပၿပီး ေနရာေဒသ၊ လူမ်ိဳး၊ မတူကြဲျပားျခားနားမႈမွာ ပကတိကိစၥျဖစ္သျဖင့္ အသိ အမွတ္ျပဳရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ယင္းမတူကြဲျပားျခားနားျခင္းထဲက တူညီခ်က္ကို ရေအာင္ရွာၿပီး ဘံုႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္အက်ိဳးရွိေစသည့္နည္းကိုရွာၾကရမွာျဖစ္ေၾကာင္းေထာက္ျပ၏။ က်ေနာ္္အႀကီးအက်ယ္ တုန္ လႈပ္မိမတတ္အံ့ၾသသြားရ၏၊ ဆရာႀကီးမင္းသု၀ဏ္သည္ စာအုပ္ေ၀ဖန္ေရးေဆာင္းပါးကိုေရးေနသည္မွ ဟုတ္ ပါေလစ။ျမန္မာျပည္စာေပေလာကတြင္“ဗဟု၀ါဒ”ကို အေစာဆံုး ေျပာသူမွာ“ဒဂုန္တာရာ” ဟု ယူဆရ၏။ ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္က ဗဟု၀ါဒ သေဘာဆန္သည့္အယူအဆကို ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ကတည္းကပင္ေျပာခဲ့ သလို ျဖစ္၏။ စာေပကိစၥေျပာသည့္တိုင္ ဤအယူအဆမွာ က်ယ္ျပန္႔နက္ရႈိင္းသိမ္ေမြ႕လြန္းေန၏။
က်ေနာ္က ငယ္ရြယ္သူလူငယ္စာဖတ္သူတဦးအား ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္၏ “ျမန္မာစာအုပ္ ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ား” စာအုပ္ကိုေပးဖတ္မိေသးသည္။ ၿပီးေတာ့ဆရာႀကီး၏ ေ၀ဖန္နည္း တခ်ိဳ႕ကိုရွင္းျပသည္။
ထိုအခါ ယင္းစာဖတ္သူလူငယ္က က်ေနာ့္အား ေစာဒကတက္၏။ ဆရာႀကီးသည္ စာအုပ္မ်ား၏အားသာ ခ်က္မ်ားကိုသာ မီးေမာင္းထိုးျပၿပီး အားနည္းခ်က္မ်ားကိုမူေထာက္ျပရန္ ပ်က္ကြက္ေနသည္ဟု ထင္ေၾကာင္း ေျပာ၏။ က်ေနာ္က အျပဳံးႏွင့္သာနားေထာင္ေနခဲ့သည္္။
ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္သည္ စာအုပ္၏အားနည္းခ်က္မ်ားကို ေထာက္ျပရန္ ၀န္မေလးခဲ့၊ မပ်က္ကြက္ခဲ့ပါ။ စာအုပ္၏အားနည္းခ်က္မ်ား ကိုေထာက္ျပသည့္အခါ စာအုပ္တအုပ္တြင္ မလြဲမေသြပါရွိအပ္သည့္ စာမ်က္ႏွာ တပ္ပံု၊ ထုတ္ေ၀မွတ္တမ္းထည့္ရန္ ပ်က္ကြက္ပံုမ်ားကအစ စာေရးသူ၏ အေကာက္အယူအတိမ္းအေစာင္း အထိေထာက္ျပ၏။ ဥပမာ ဒဂုန္ပဦးဘတင္၏ “ကၽြန္ပ္ႏွင့္ျမန္မာရုပ္ရွင္ေလာက”စာအုပ္ကိုေ၀ဖန္ရာတြင္ “အမွာႏွင့္နိဒါန္းပါေသာစာမ်က္ႏွာတို႔ကို ဂဏန္းထိုးမထားသည္မွာ သမိုင္းဆရာမ်ားအဖို႔ ထုတ္ေဆာင္ ကိုးကား ေဖၚျပရန္ ျပႆနာတရပ္ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္”ဟု ေထာက္ျပခဲ့၏။ တဖန္စာေရးသူတို႔၏ စာေရးပံု ေရးနည္း မွားယြင္းသည့္အတြက္ကိုလည္းေထာက္ျပေ၀ဖန္သည္လည္းရွိ၏။ ဥပမာ မွဴးတင္၏ “ယေန႔သိပၸံ” စာအုပ္ကိုေ၀ဖန္ရာတြင္ စာေရးနည္း၊ ၀ါက်ဖြဲ႕ပံုဖြဲ႕နည္း မွားယြင္းသည့္အတြက္ အဓိပၸာယ္ႏွစ္ခြထြက္ျခင္း မ်ား ကို ေထာက္ျပရာ၌ “ေနႏွင့္တကြေသာၿဂိဳဟ္ကိုးလံုး ဆိုရာတြင္ ေနကတျခားလား၊ ၿဂိဳဟ္ကိုးလံုးက တျခား လား။ ေနသည္ၿဂိဳဟ္ကိုးလံုးတြင္ အပါအ၀င္လား၊ ကြဲျပားေအာင္ေရးသားသင့္သည္ ထင္ပါသည္”ဟု ေထာက္ ျပခဲ့၏။ တဖန္စာေရးသူတို႔၏အေကာက္အယူအမွားကိုလည္း ေ၀ဖန္ေထာက္ျပခဲ့၏။
ဥပမာ ဆရာတုိက္စိုးႏွင့္ မင္းယုေ၀တို႔ျပဳစုေသာ “ျမန္မာစာမိတ္ဖြဲ႔” စာအုပ္ကို ေ၀ဖန္ရာ၌ “သို႔ေသာ္လည္း သဒၵါနွင့္ သဒၶါကို ဆရာမ်ားအသံကစားကာ ေရးထားေလသလားဟု ထင္စရာျဖစ္သည့္သာဓကကိုကား ေတြ႕ မိပါသည္။ ထို႔ျပင္တခါတခါ စကားေျပေကာင္းေအာင္ ဂရုစိုက္လြန္း၍ အေတြးေနာက္ကိုမပါ ဟန္ေနာက္ကို ပါပါသြားေလသလားဟုလည္း ေမးခြန္းထုတ္ခ်င္မိပါသတည္း”ဟု ေထာက္ျပခဲ့၏။
စာေရးပံုေရးနည္းကိုသာဂရုစိုက္လြန္းသျဖင့္ အေၾကာင္းအရာဖက္တြင္ပြန္းတီးသည္ကို ေထာက္ျပထားျခင္း ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ဆရာႀကီး မင္းသုဏ္၀ဏ္၏ ေထာက္ျပေ၀ဖန္ပံုအသံုအႏႈန္းႏွင့္ ေ၀ဖန္ပံုေ၀ဖန္နည္းမွာ ေ၀ဖန္ ေထာက္ျပလို႔ေထာက္ျပမွန္း မသိႏုိင္ေလာက္ေအာင္ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕လြန္း၏။ ယဥ္ေက်းလွပလြန္း၏။ ေမတၱာ ျဖင့္ ေထာက္ျပျခင္းသာျဖစ္၏။ ထိုအခ်က္မ်ားကို က်ေနာ္က ေျပာျပသည့္အခါ စာခ်စ္သူလူငယ္သည္ လက္ခံ သေဘာေပါက္သြားရ၏။
ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္သည္“ျမန္မာစာအုပ္ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ား” စာအုပ္တြင္ေနာက္ခံ နယ္ပယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည့္ စာအုပ္မ်ားကို ေ၀ဖန္ခဲ့၏။ ဥပမာ“သိပံၸပညာအ့ံၾသဖြယ္”ေဆာင္းပါး၊“ျမန္မာ့ပန္းခ်ီျဖစ္စဥ္သမိုင္း”ေဆာင္းပါး၊ “ထုပ္ ေယာက္ ဒိုင္း ျမား” ေဆာင္းပါး၊“မွတ္ဥာဏ္ေကာင္းခ်င္သလား”ေဆာင္းပါး၊“ႏုိ႔မယ္ေ၀းမ၀ါ လြမ္းစေလး” အစရွိေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားမွာ ဘာသာရပ္မ်ိဳးစံုေနာက္ခံရွိသည့္ စာအုပ္မ်ားကို ေ၀ဖန္ထားသည့္ ေဆာင္းပါး မ်ားျဖစ္၏။ တိုင္းရင္းသားဓေလ့ထံုးစံ၊ ဗိသုကာပညာ၊ တက္က်မ္း၊ ဥေရာပယဥ္ေက်းမႈ၊ ပန္းခ်ီ အႏုပညာကိစၥ၊ နယ္ပယ္ေပါင္းစံု၏။ သုတ၊ ရသစံု၏။
(ဂ)
ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္သည္ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္၀န္းက်င္ကထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ “ဒို႔ေက်ာင္းသားစာေစာင္”တြင္ စာအုပ္ ေ၀ဖန္ေရးေဆာင္းပါးမ်ားေရးခဲ့၏။ “မဂၤလာ”ဟူေသာကေလာင္အမည္ကို ယူကာ စာအုပ္စင္က႑တြင္ေရးခဲ့ ျခင္းျဖစ္၏။ ယင္းေဆာင္းပါး(၃၂)ပုဒ္ကို စုစည္းကာ “ျမန္မာစာအုပ္ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ား” စာအုပ္အျဖစ္ထုတ္ေ၀ ျခင္းျဖစ္၏။
ျမန္မာစာေပနယ္ပယ္၌“ေ၀ဖန္ေရးစာေပ”၏သက္တမ္းမွာ ၾကာျမင့္လွျခင္းမရွိေသးပါ။ ကမာၻ႕စာေပေ၀ဖန္ေရး သက္တမ္းႏွင့္ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ ႏုနယ္လွေသး၏ဟုဆိုရပါမည္။ ထို႕ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔သည္“ေ၀ဖန္ေရး စာေပ” ဖန္တီးမႈအလုပ္ကိုအထူးျပဳအားထုတ္ရန္လိုအပ္ပါသည္။ ယင္းႏွင့္တၿပိဳင္နက္တည္းပင္ “ေ၀ဖန္ေရး စာေပ နည္းနာေကာင္းမ်ား၊ နည္းနာသစ္မ်ား”ကိုလည္း တၿပိဳင္နက္ရွာေဖြ၊ တီထြင္၊သံုးစြဲၾကရမည္ ဟုယံုၾကည္မိ၏။
ဆရာႀကီး“မင္းသု၀ဏ္”သည္ကား သူ႔ေခတ္က သူ႔ပခံုးေပၚတြင္တင္လာသည့္ စာေပတာ၀န္ကို ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ရာ၌ “ေ၀ဖန္ေရးစာေပ”ကိုလည္းခ်န္မထားခဲ့ေၾကာင္းဤ “ျမန္မာစာအုပ္ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ား“ စာအုပ္ က အခိုင္အမာသက္ေသထူေလ၏။ ။
သို႔ေသာ္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ ထားသည့္အတိုင္း ေျပာရလွ်င္ျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ယခုႏွစ္အတြင္း ကိစၥမ်ားစြာသည္ ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚ မူတည္ေနသည္။ အေျခ အေနအရ အဆိုးထဲမွ အေကာင္းကို ေရြးေျပာရမည္ ဆိုလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အစိုးရအသစ္ ရွိလာလိမ့္မည္။ ဤအစိုးရက ျမန္မာ ျပည္သူမ်ားအတြက္ စီးပြားေရးအရ လံုျခံဳမႈကို ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ရန္ ရည္ရြယ္သည္ ဆိုပါက ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ ကံၾကမၼာကို လွည့္ေျပာင္းေစမည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္သည္။
အေတြးအေခၚ အယူအဆသစ္ကုိ ႏွစ္ေပါင္းရာခ်ီၿပီးၾကာမွ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းက လက္ခံတယ္။ အေနာက္တုိင္းမွာ ဒီကေန႔ က်င့္သုံးေနတဲ့ လစ္ဘရယ္ဒီမုိကေရစီစနစ္ဟာ (၁၇) ရာစုမွာ ျမစ္ဖ်ားခံတဲ့အတြက္ သက္တမ္း အႏွစ္ (၃၀၀) ေက်ာ္ရွိသြားၿပီလုိ႔ ေျပာႏုိင္တယ္။ ျပည္သူ႔ကုိယ္စားလွယ္အစုိးရ၊ ညီမွ်မႈ၊ လြတ္လပ္မႈ၊ ဥပေဒျပဳေရးနဲ႔ ပညာေရးမွာ ဘာသာေရးကင္းရွင္းမႈ စတဲ့ အယူအဆေတြဟာ အေျခခံက်တဲ့ အသိဉာဏ္အျမင္ပြင့္လင္းမႈ (radical enlightenment) ျဖစ္တယ္။ အာဏာရွင္ဘုရင္စနစ္နဲ႔ ဘာသာေရးဂုိဏ္း ႀကီးစုိးတဲ့ေခတ္မွာ ဒီလုိအေတြးအေခၚအယူအဆေတြ ေခါင္းမေထာင္ႏုိင္ဘူး။ လူတစုက လွ်ဳိ႕၀ွက္ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ သေဘာတရား ကမာၻက လက္ခံလာတဲ့ အထိ ေအာင္ပြဲခံလာပုံကုိ Princeton Institute of Advanced Study ဆုိတဲ့ သုေတသနဌာနက သမုိင္းပါေမာကၡ ေဂ်ာ္နသန္အစၥေရး (Jonathan Israel) ေရးထားတဲ့ စာအုပ္ ၂၀၁၀ ႏွစ္ဆန္းမွာ ထြက္လာတယ္။ အမည္က A Revolution of The Mind အေတြးအေခၚ ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္တယ္။ ေခတ္သစ္ဒီမုိကေရစီကုိ အေထာက္အကူျပဳတဲ့ အေတြးအေခၚ အယူအဆေတြေၾကာင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခုလုံး ေျပာင္းလဲလာပုံကုိ ေဖာ္ျပထားတာပါပဲ။
Subscribe to this comment's feed 
